Mark Twain từng nói: ‘Tôi chưa bao giờ để nhà trường ảnh hưởng đến sự giáo dục của mình.’ Nếu phụ huynh bạn không có nhiều kiến thức để chia sẻ. Nếu cha mẹ bạn bận rộn với cuộc sống không dành thời gian cho việc giảng dạy. Nếu bạn không có khả năng theo đuổi tấm bằng đại học. Nếu bạn không hài lòng với ngôi trường hiện tại. Nếu bạn khao khát hạnh phúc và thành công. Bạn cần phải phân rã khái niệm về bằng cấp và giáo dục. Bạn nghĩ sao về tầm quan trọng của bằng cấp?
Thái Độ Của Người Việt Đối Với Bằng Cấp
Ngày nay, có ngày càng nhiều người trẻ dành thời gian chơi video games hơn, vì chúng cần bằng Thạc Sĩ trong khi công việc chỉ yêu cầu bằng Cử Nhân, và sau đó lại cần bằng Tiến Sĩ để tiến lên. Điều này là hậu quả của hiện tượng lạm phát trong hệ thống giáo dục. Chúng ta cần suy ngẫm lại cách đánh giá trí tuệ của một người. – Ken Robinson tại TED, trong bài diễn thuyết về việc Nhà Trường đang làm chết chất sáng tạo.
Người Việt thường bộc lộ một đặc điểm khó lường: Họ dễ dàng bị đánh lừa bởi bằng cấp của chính mình. Khi đã có bằng cấp, họ tự tin rằng mình là chuyên gia trong lĩnh vực đó, dù kiến thức của họ còn hạn chế. Với người Việt, bằng cấp thường được coi là chứng chỉ gấp ba lần so với thực tế hiểu biết của họ. Có bằng là có tài năng và họ an tâm.
Bằng cấp trở thành một loại trang sức. Nó là biểu tượng kiêu hãnh của người sở hữu và là nguồn tủi hổ cho người không sở hữu. Đánh giá người khác qua bằng cấp và tự đánh giá bản thân qua bằng cấp. Bằng cấp trở thành công cụ lừa người khác và cả lừa bản thân. Nói chung, bằng cấp không chỉ dành cho những người giỏi nhất, mà dành cho những người có khả năng chi trả học phí. Điều này thực sự là một cách đánh giá kỳ quặc.
Rõ ràng, người Việt Nam chưa hiểu đúng giá trị thực sự của Bằng Cấp và Giáo Dục.
Phân Biệt Rõ Ràng Giữa Bằng Cấp và Giáo Dục
Học vấn là quá trình tiếp thu tri thức và kỹ năng hữu ích, những điều sẽ nâng cao chất lượng cuộc sống theo cách đặc biệt. Học vấn diễn ra trong tư duy, không chỉ ở trong phòng học. Đó là hành trình kéo dài lâu dài, một chặng đường học tập trải suốt cuộc đời.
Bằng cấp là việc đáp ứng các tiêu chuẩn để đạt được một biểu tượng xã hội – bằng cấp, chứng chỉ, hoặc huy hiệu để chứng minh bạn đã tuân theo đúng luật chơi. Bằng cấp là ngắn hạn, chỉ trong vòng 3-4 năm sau khi tốt nghiệp, giá trị của bằng cấp không sánh kịp với thành tích làm việc.
Trong những năm học, bạn có thể nợ môn học, nợ chứng chỉ. Nhưng trong cuộc sống, bạn chỉ nên nợ chính mình sự hiểu biết. Năm tháng học trường chỉ kéo dài một khoảng thời gian ngắn, trong khi hành trình giáo dục kéo dài suốt cuộc đời.
Thường giáo dục và bằng cấp thường được liên kết. Nhưng nếu bạn xem xét chúng như hai khía cạnh riêng biệt, một thế giới mới và nhiều lựa chọn hấp dẫn sẽ mở ra trước mắt.
Bằng cấp thuộc quyền sở hữu của trường học. Nhưng giáo dục thì không. Học vấn của bạn là quyền sở hữu của riêng bạn. Bạn chính là giáo viên của tâm hồn, là thuyền trưởng chinh phục bờ cõi tri thức trong hành trình đời.
Học Vụ Trọn Đời
Tạ Quang Bửu (người đứng đầu lần đầu tiên của Bộ Đại học và trung học chuyên nghiệp) không có bằng cấp chính thức nào trong quá trình du học. Tuy nhiên, ông là một nhà khoa học tài năng, giữ vững kiến thức rộng lớn về cả khoa học tự nhiên và xã hội, không ngừng tìm kiếm kiến thức không chỉ trong các trường đại học mà còn ở ngoại ô. Dấu ấn của ông như một nhà tri thức thông minh, không chỉ trong vai trò làm Bộ trưởng đại học của đất nước mà còn không bao giờ phai mờ.
Cộng đồng tri thức Việt Nam có những học giả tài năng như Đào Duy Anh, Hoàng Xuân Hãn, Tạ Quang Bửu, Lê Văn Thiêm, Trần Đại Nghĩa, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Khắc Viện. Tuy nhiên, Đào Duy Anh vẫn chưa có bằng đại học, trong khi Nguyễn Hiến Lê chỉ mới tốt nghiệp từ trường cao đẳng Công chánh Hà Nội vào năm 1934.
Cộng đồng tri thức thế giới biết đến Edison với hàng nghìn sáng chế và phát minh khi chưa hoàn thành tiểu học. Bill Gates rời bỏ Harvard để theo đuổi đam mê với máy vi tính và trở thành một trong những người giàu nhất thế giới. Steve Jobs từ bỏ Stanford để hình thành ước mơ với Apple.
Sự hài lòng với tấm bằng đại học khi bước ra khỏi cổng trường sẽ làm tắt đi mọi ước mơ và hoài bão của bạn.
Vậy bạn đã tự mình đánh giá giá trị của bằng cấp chưa? Nếu bạn vẫn đang lưỡng lự trên con đường xác định sự nghiệp và giải mã lợi thế cạnh tranh của bản thân, khóa học Foundation to International Career của Aten sẽ giúp bạn chuẩn bị một cách cẩn thận từ kỹ năng viết CV, phỏng vấn thi tuyển đến việc nhận tư vấn nghề nghiệp từ những chuyên gia giàu kinh nghiệm trước các kỳ tuyển dụng.
